جدول وزن تیرآهن
جدول وزن تیرآهن به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای مهندسان و پیمانکاران شناخته می شود. چرا که وزن تیرآهن نه تنها در محاسبات سازه ای تأثیر مستقیم دارد، بلکه در برآورد هزینه ها، حمل ونقل و انتخاب بهترین مقطع فولادی نیز اهمیت ویژه ای پیدا می کند. به کمک جدول وزن تیرآهن می توان در کوتاه ترین زمان، تناسب بین ابعاد مقطع و وزن آن را بررسی کرد و تصمیمی درست در طراحی سازه گرفت. این جدول ها اغلب بر اساس استانداردهای بین المللی و مشخصات تولید کارخانه های معتبر گردآوری می شوند و استفاده از آن ها دقت محاسبات را تا حد زیادی افزایش می دهد.
وزن تیرآهن
وزن تیرآهن صرفاً یک عدد ساده روی کاغذ نیست؛ بلکه نشان دهنده میزان فولادی است که در ساخت آن به کار رفته و همین موضوع تعیین کننده مقاومت و ظرفیت باربری آن خواهد بود. هرچه وزن تیرآهن بیشتر باشد، قدرت تحمل بارهای سنگین نیز افزایش پیدا می کند. البته وزن بالا همیشه به معنای بهترین انتخاب نیست، چرا که در پروژه هایی با دهانه های کوچک یا سازه های سبک، تیرآهن های سنگین می توانند هزینه و سختی اجرا را بالا ببرند. بنابراین، شناخت دقیق وزن تیرآهن به انتخاب درست و اقتصادی کمک می کند.
وزن تیرآهن IPE
تیرآهن IPE مطابق با استاندارد اروپا تولید می شود و رایج ترین نوع تیرآهن در ایران است. جدول وزن تیرآهن IPE کمک می کند تا خریداران بتوانند براساس سایز، وزن دقیق هر شاخه را محاسبه کنند. این اطلاعات برای برآورد هزینه ها و برنامه ریزی پروژه بسیار حیاتی است.
سایز تیرآهن | وزن شاخه ۱ متری (kg) | وزن شاخه ۱۲ متری (kg) |
۸ | ۶ | ۷۲ |
۱۰ | ۸.۱ | ۹۸ |
۱۲ | ۱۰.۴ | ۱۲۵ |
۱۴ | ۱۲.۹ | ۱۵۵ |
۱۶ | ۱۵.۸ | ۱۹۰ |
۱۸ | ۱۸.۸ | ۲۲۶ |
۲۰ | ۲۲.۴ | ۲۶۹ |
۲۲ | ۲۶.۲ | ۳۱۵ |
۲۴ | ۳۰.۷ | ۳۶۹ |
۲۷ | ۳۶.۱ | ۴۳۴ |
۳۰ | ۴۲.۲ | ۵۰۷ |
۳۳ | ۴۹.۱ | ۵۹۰ |
۳۶ | ۵۷.۱ | ۶۸۶ |
۴۰ | ۶۶.۳ | ۷۹۶ |
۴۵ | ۷۷.۶ | ۹۳۲ |
۵۰ | ۹۰.۷ | ۱۰۸۹ |
۵۵ | ۱۰۶ | ۱۲۷۲ |
۶۰ | ۱۲۲ | ۱۴۶۴ |
جدول وزن تیرآهن هاش بال پهن (HEB – IPB)
تیرآهن های بال پهن HEB یا IPB به دلیل ضخامت بالاتر، وزن بیشتری نسبت به تیرآهن های معمولی دارند. جدول وزن این تیرآهن ها به مهندسان امکان می دهد تا برای پروژه هایی که نیازمند استحکام بسیار بالا هستند، انتخاب دقیق تری داشته باشند.
سایز تیرآهن | وزن یک متر (kg) | وزن شاخه سبک (kg) | شاخه سنگین (kg) |
۱۰ | ۲۰.۴ | ۲۰۰ | ۲۴۴ |
۱۲ | ۲۶.۷ | ۲۳۴ | ۳۲۲ |
۱۴ | ۳۳.۷ | ۲۹۹ | ۳۹۰ |
۱۶ | ۴۲.۶ | ۳۶۵ | ۵۰۰ |
۱۸ | ۵۱.۲ | ۴۲۶ | ۵۹۰ |
۲۰ | ۶۱.۳ | ۵۰۸ | ۷۲۰ |
۲۲ | ۷۱.۵ | ۶۰۶ | ۸۲۸ |
۲۴ | ۸۳.۲ | ۷۲۴ | ۹۶۰ |
۲۷ | ۹۳.۰ | ۸۱۸ | ۱۰۷۵ |
۳۰ | ۱۰۳ | ۹۱۷ | ۱۲۱۰ |
۳۳ | ۱۱۷ | ۱۰۶۰ | ۱۳۷۰ |
۳۶ | ۱۲۷ | ۱۱۷۱ | ۱۵۵۱ |
۴۰ | ۱۳۴ | ۱۲۶۰ | ۱۶۰۳ |
۴۵ | ۱۴۲ | ۱۳۴۲ | ۱۷۵۴ |
۵۰ | ۱۵۵ | – | ۱۸۶۰ |
۵۵ | ۱۷۱ | – | ۲۰۵۲ |
۶۰ | ۱۸۷ | – | ۲۲۴۴ |
جدول وزن تیرآهن هاش (HEA – IPBL)
نوع دیگری از تیرآهن های بال پهن، HEA یا IPBL هستند که وزن آن ها نسبت به HEB کمتر است. این مقاطع در پروژه هایی به کار می روند که نیاز به استحکام بالا وجود دارد اما وزن اضافی می تواند مشکل ساز شود. جدول وزن این تیرآهن ها کمک می کند تا طراحان بین مقاومت و وزن تعادل برقرار کنند.
سایز تیرآهن | وزن یک متر (kg) | وزن شاخه ۱۲ متری (kg) |
HEA 100 | ۱۶.۷ | ۲۰۰.۴ |
HEA 1000 | ۲۷۲ | ۳۲۶۴ |
HEA 120 | ۱۹.۹ | ۲۳۸.۸ |
HEA 140 | ۲۴.۷ | ۲۹۶.۴ |
HEA 160 | ۳۰.۴ | ۳۶۴.۸ |
HEA 180 | ۳۵.۵ | ۴۲۶ |
HEA 200 | ۴۲.۳ | ۵۰۷.۶ |
HEA 220 | ۵۰.۵ | ۶۰۶ |
HEA 240 | ۶۰.۳ | ۷۲۳.۶ |
HEA 260 | ۶۸.۲ | ۸۱۸.۴ |
HEA 280 | ۷۶.۴ | ۹۱۶.۸ |
HEA 300 | ۸۸.۳ | ۱۰۵۹.۶ |
HEA 320 | ۹۷.۶ | ۱۱۷۱.۲ |
HEA 340 | ۱۰۵ | ۱۲۶۰ |
HEA 360 | ۱۱۲ | ۱۳۴۴ |
HEA 400 | ۱۲۵ | ۱۵۰۰ |
HEA 450 | ۱۴۰ | ۱۶۸۰ |
HEA 500 | ۱۵۵ | ۱۸۶۰ |
HEA 550 | ۱۶۶ | ۱۹۹۲ |
HEA 600 | ۱۷۸ | ۲۱۳۶ |
HEA 650 | ۱۹۰ | ۲۲۸۰ |
HEA 700 | ۲۰۴ | ۲۴۴۸ |
HEA 800 | ۲۲۴ | ۲۶۸۸ |
HEA 900 | ۲۵۲ | ۳۰۲۴ |
جدول وزن تیرآهن لانه زنبوری
تیرآهن های لانه زنبوری به دلیل داشتن سوراخ های شش ضلعی در جان تیرآهن، وزن کمتری نسبت به تیرآهن های معمولی دارند. جدول وزن این تیرآهن ها به مهندسان کمک می کند تا در پروژه هایی که کاهش وزن سازه اهمیت دارد، انتخاب بهتری داشته باشند.
سایز تیرآهن | وزن هر متر | وزن شاخه ۱۲ متری |
---|---|---|
۸ | ۶ | ۷۲ |
۱۰ | ۸.۱ | ۹۷.۲ |
۱۲ | ۱۰.۴ | ۱۲۴.۸ |
۱۴ | ۱۲.۹ | ۱۵۴.۸ |
۱۶ | ۱۵.۸ | ۱۸۹.۶ |
۱۸ | ۱۸.۸ | ۲۲۵.۶ |
۲۰ | ۲۲.۴ | ۲۶۸.۸ |
۲۲ | ۲۶.۲ | ۳۱۴.۴ |
۲۴ | ۳۰.۷ | ۳۶۸.۴ |
۲۷ | ۳۶.۱ | ۴۳۳.۲ |
۳۰ | ۴۲.۲ | ۵۰۶.۴ |
۳۳ | ۴۹.۱ | ۵۸۹.۲ |
۳۶ | ۵۷.۱ | ۶۸۵.۲ |
۴۰ | ۶۶.۳ | ۷۹۵.۶ |
۴۵ | ۷۷.۶ | ۹۳۱.۲ |
۵۰ | ۹۰.۷ | ۱۰۸۸.۴ |
۵۵ | ۱۰۶ | ۱۲۷۲ |
۶۰ | ۱۲۲ | ۱۴۶۴ |
جدول وزن تیرآهن بر اساس کارخانه
هر کارخانه تولیدی ممکن است وزن تیرآهن های خود را با اندکی تفاوت نسبت به استانداردهای جهانی عرضه کند. به همین دلیل، جدول وزن تیرآهن بر اساس کارخانه بسیار کاربردی است، زیرا خریداران می توانند با توجه به برند مورد نظر خود، وزن دقیق هر شاخه را بررسی و در محاسبات لحاظ کنند.
سایز | ذوب آهن | فایکو | ظفربناب | گروه ملی | احرامیان |
---|---|---|---|---|---|
۱۴ | ۱۵۵ | ۱۳۰ | ۱۲۳ تا ۱۲۵ | ۱۳۰ | ۱۴۷ |
۱۶ | ۱۹۰ | ۱۷۰ | ۱۶۸ تا ۱۷۲ | ۱۶۷ | ۱۸۰ |
۱۸ | ۲۲۶ | ۲۰۰ | ۲۱۰ | ۲۱۳ | ۲۱۵ |
۲۰ | ۲۶۹ | ۲۵۰ | ۲۳۵ تا ۲۴۰ | – | ۲۰۵ |
۲۲ | ۳۱۵ | ۳۰۵ | – | – | ۳۰۰ |
۲۴ | ۳۶۹ | ۳۵۵ | – | – | ۳۶۰ |
۲۷ | ۴۳۴ | – | – | – | – |
۳۰ | ۵۰۷ | – | – | – | – |
محاسبه وزن تیرآهن
محاسبه وزن تیرآهن معمولاً بر اساس فرمول های ریاضی انجام می شود که در آن طول، عرض بال و ضخامت جان نقش اساسی دارند. البته بسیاری از مهندسان به جای محاسبه دستی، از جدول های آماده یا نرم افزارهای مهندسی استفاده می کنند تا دقت کار افزایش یابد. با این حال، دانستن روش محاسبه دستی برای دانشجویان و مهندسان ضروری است، زیرا کمک می کند دید عمیق تری نسبت به سازوکار طراحی مقاطع فولادی داشته باشند.
فرمول محاسبه وزن انواع تیرآهن
فرمول کلی محاسبه وزن تیرآهن به این شکل است:
وزن = مساحت سطح مقطع × طول × چگالی فولاد.
چگالی فولاد به طور متوسط ۷۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب در نظر گرفته می شود. بر اساس این فرمول، اگر ابعاد سطح مقطع تیرآهن تغییر کند، وزن آن نیز تغییر خواهد کرد. به همین دلیل است که تیرآهن های با استاندارد IPE، INP و IPB هر کدام وزن های متفاوتی نسبت به ابعاد مشابه دارند.
وزن تیرآهن ۱۲
تیرآهن ۱۲ یکی از سبک ترین تیرآهن های موجود در بازار است که معمولاً در ساختمان های کوچک، سقف های سبک یا پروژه های غیرسازه ای مورد استفاده قرار می گیرد. وزن کم این مقطع باعث شده حمل و نصب آن آسان تر باشد. با این حال، محدودیت باربری دارد و نمی توان از آن در پروژه های سنگین استفاده کرد. آشنایی با وزن تیرآهن ۱۲ برای افرادی که به دنبال کاهش هزینه ها هستند اهمیت ویژه ای دارد.
وزن تیرآهن ۱۴
تیرآهن ۱۴ در بسیاری از پروژه های ساختمانی به عنوان یک گزینه متعادل شناخته می شود. نه آن قدر سبک است که مقاومت پایینی داشته باشد و نه آن قدر سنگین که هزینه زیادی ایجاد کند. وزن تیرآهن ۱۴ برای ساخت سقف های تیرچه بلوک، ستون های سبک و پروژه های متوسط بسیار کاربرد دارد.
وزن تیرآهن ۱۶
تیرآهن ۱۶ از مقاطع پرکاربرد در ساختمان سازی است و وزن آن معمولاً در پروژه های چند طبقه و سوله ها مورد توجه قرار می گیرد. داشتن جدول وزن تیرآهن ۱۶ کمک می کند تا پیمانکار بتواند حجم فولاد مصرفی را دقیق محاسبه کرده و از نظر مالی برنامه ریزی بهتری داشته باشد.
وزن تیرآهن ۲۰
تیرآهن ۲۰ یکی از مقاطع سنگین تر محسوب می شود و اغلب در پروژه های صنعتی یا ساختمان های بلند به کار می رود. وزن این مقطع نشان دهنده ظرفیت بالا در تحمل بارهای سنگین است و همین موضوع باعث شده در سازه های بزرگ و پل ها نیز جایگاه ویژه ای داشته باشد.
وزن تیرآهن ۲۲
تیرآهن ۲۲ معمولاً در پروژه های خاص صنعتی و سازه های عظیم کاربرد دارد. وزن بالای آن هم مزیت و هم چالش است. مزیت از نظر قدرت باربری و چالش از نظر هزینه حمل و نصب. برای همین، انتخاب تیرآهن ۲۲ باید کاملاً هوشمندانه و بر اساس نیاز واقعی پروژه باشد.
جدول وزن تیرآهن ۲۴
تیرآهن ۲۴ جزو مقاطع سنگین محسوب می شود و استفاده از آن بیشتر در پروژه های زیرساختی مانند پل ها، پالایشگاه ها و ساختمان های مرتفع به چشم می خورد. جدول وزن تیرآهن ۲۴ به مهندسین کمک می کند تا تناسب بین مقاومت و هزینه را بررسی کنند.
وزن تیرآهن ۲۷
تیرآهن ۲۷ بیشتر در سازه هایی که باربری بالایی نیاز دارند مورد استفاده قرار می گیرد. وزن زیاد این مقطع دلیلی است که معمولاً تنها در پروژه های خاص و صنعتی به سراغ آن می روند.
وزن تیرآهن ۳۰
تیرآهن ۳۰ یکی از سنگین ترین مقاطع فولادی است که برای پروژه های بسیار بزرگ مانند پل های طویل یا سازه های عظیم صنعتی استفاده می شود. داشتن جدول وزن تیرآهن ۳۰ کمک می کند تا طراح بداند چه مقدار فولاد در هر متر طول مصرف خواهد شد و چگونه بر هزینه نهایی تأثیر می گذارد.
وزن تیرآهن سبک اصفهان
کارخانه ذوب آهن اصفهان یکی از معتبرترین تولیدکنندگان تیرآهن در ایران است. تیرآهن های سبک این کارخانه به دلیل کیفیت بالای فولاد و دقت در تولید، همواره مورد توجه بازار داخلی و خارجی قرار گرفته اند. وزن تیرآهن سبک اصفهان معمولاً کمتر از نمونه های مشابه خارجی است، اما همچنان استانداردهای بین المللی را رعایت می کند.
سوالات متداول
تفاوت تیرآهن IPE و INP در چیست؟
تیرآهن IPE دارای بال های موازی است اما تیرآهن INP بال هایی با شیب ملایم دارد. همین موضوع باعث تفاوت در وزن و مقاومت آن ها می شود.
چرا جدول وزن تیرآهن اهمیت دارد؟
زیرا به مهندسان کمک می کند وزن دقیق مقطع مورد استفاده را بدانند و هزینه ها و محاسبات باربری را دقیق تر انجام دهند.
آیا وزن تیرآهن در کارخانه های مختلف متفاوت است؟
بله، به دلیل تفاوت در خط تولید و استانداردها ممکن است وزن یک سایز تیرآهن در کارخانه های مختلف اندکی فرق داشته باشد.
کدام سایز تیرآهن بیشتر در ساختمان سازی استفاده می شود؟
سایزهای ۱۴، ۱۶ و ۱۸ بیشترین کاربرد را در پروژه های ساختمانی متداول دارند.