افت چشمگیر تولید تیرآهن و رشد تولید میلگرد در هفت ماهه ۱۴۰۴

بر اساس جدیدترین گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، با وجود تشدید مشکل ناترازی انرژی در سال ۱۴۰۴، بخشی از حلقه های زنجیره فولاد به ویژه محصولات میانی، روند صعودی تولید را تجربه کرده اند. این در حالی است که بخش قابل توجهی از محصولات نهایی فولادی با کاهش تولید همراه بوده و همین مسئله ساختار عرضه در بازار آهن و فولاد کشور را تحت تاثیر قرار داده است. آهن ورک داده های منتشر شده در جدول عملکرد هفت ماهه، تصویر شفافی از وضعیت زنجیره فولاد ارائه می دهد و برای فعالان صنعت آهن آلات، تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و صادرکنندگان اهمیت زیادی دارد.

افت تولید محصولات نهایی و رشد محدود در برخی مقاطع فولادی

طبق آمار منتشر شده، تولید تیرآهن در هفت ماهه ۱۴۰۴ با کاهش شدید ۳۲.۴ درصدی همراه بوده و از ۸۷۷ هزار تن در سال قبل به ۵۹۳ هزار تن رسیده است؛ کاهشی که نشان دهنده فشار مضاعف محدودیت های گاز و برق بر واحدهای نوردی است. در مقابل، میلگرد که از مهم ترین کالاهای بازار آهن محسوب می شود، رشد ۷.۹ درصدی داشته و حجم تولید آن از ۵۵۷۸ هزار تن به ۶۰۱۷ هزار تن رسیده است.

نبشی و ناودانی نیز رشد حدود ۲ درصدی را ثبت کرده و تولید آنها از ۴۹۱ هزار تن به ۵۰۱ هزار تن رسیده است. در مجموع، کل مقاطع طویل فولادی با رشد ۲.۴ درصدی از ۶۹۴۶ هزار تن به ۷۱۱۱ هزار تن رسیده اند.

در بخش مقاطع تخت اما روند متفاوت بوده است. تولید ورق گرم با افت ۳.۷ درصدی از ۵۶۴۵ هزار تن به ۵۴۳۸ هزار تن کاهش یافته و ورق سرد نیز با افت ۳.۲ درصدی از ۱۵۲۲ هزار تن به ۱۴۷۴ هزار تن رسیده است. ورق پوشش دار نیز تنها یک درصد کاهش داشته و از ۱۰۱۰ هزار تن به ۱۰۰۰ هزار تن رسیده است.

این تغییرات باعث شده کل مقاطع تخت فولادی با افت ۶.۲ درصدی از ۵۹۶۶ هزار تن به ۵۵۹۷ هزار تن برسند. در نهایت، جمع کل محصولات نهایی فولادی با کاهش ۱.۶ درصدی، از ۱۲۹۱۲ هزار تن به ۱۲۷۰۸ هزار تن رسیده است.

رشد محسوس در تولید محصولات میانی و مواد اولیه فولاد

در مقابل کاهش تولید محصولات نهایی، تولید بیلیت و بلوم با رشد ۴.۴ درصدی از ۱۰۵۸۲ هزار تن به ۱۱۰۴۵ هزار تن افزایش یافته است. اسلب نیز با رشد ۵.۲ درصدی از ۶۷۵۸ هزار تن به ۷۱۰۷ هزار تن رسیده است.

با کنار هم قرار گرفتن این ارقام، کل تولید فولاد میانی با رشد ۴.۷ درصدی از ۱۷۳۴۰ هزار تن به ۱۸۱۵۲ هزار تن رسیده که نشان می دهد فولادسازان با وجود محدودیت های انرژی، توانسته اند سطح تولید در بخش میانی زنجیره را حفظ کنند.

آهن اسفنجی نیز روند رو به رشد داشته و با افزایش ۵ درصدی از ۲۴۴۱۸ هزار تن به ۲۵۶۴۸ هزار تن رسیده است و همچنان یکی از حلقه های حیاتی زنجیره فولاد محسوب می شود.

در بخش بالادستی، تولید گندله با افت ۰.۶ درصدی از ۳۷۷۹۴ هزار تن به ۳۷۵۵۸ هزار تن رسیده، اما کنسانتره سنگ آهن بیشترین رشد را ثبت کرده است. تولید کنسانتره با رشد ۸.۹ درصدی از ۴۱۷۱۱ هزار تن به ۴۵۴۴۲ هزار تن رسیده که نشان دهنده عملکرد مثبت معادن و مجتمع های فرآوری است.

جدول تولید محصولات زنجیره آهن و فولاد در ۷ ماهه سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ (هزار تن)

چشم انداز بازار آهن آلات در پی تغییر الگوی تولید

ارزیابی روند تولید نشان می دهد زنجیره فولاد ایران در سال ۱۴۰۴ با نوعی شکاف تولیدی روبه رو شده است. از یک سو، تولید محصولات نهایی مانند تیرآهن، ورق گرم و بخشی از مقاطع طویل کاهش یافته و این موضوع ممکن است عرضه بازار آهن آلات را دچار نوسان کند. از سوی دیگر، افزایش تولید محصولات میانی و مواد اولیه مانند بیلیت، اسلب و آهن اسفنجی می تواند نشانه ای از تقویت صادرات یا افزایش ذخایر استراتژیک باشد.

کاهش ۳۲ درصدی تیرآهن در کنار رشد ۷.۹ درصدی میلگرد، با توجه به رکود ساخت و ساز، احتمالا در کوتاه مدت تاثیر تورمی قابل توجهی ندارد؛ اما در صورت رشد مصرف داخلی یا تقویت صادرات، این کاهش ممکن است به افزایش قیمت مقاطع منجر شود.

در مجموع، گزارش هفت ماهه ۱۴۰۴ تصویری روشن از وضعیت زنجیره فولاد ارائه می دهد؛ جایی که حلقه های بالادستی رشد کرده، بخش میانی تقویت شده و محصولات نهایی با افت تولید روبه رو بوده اند. در صورت ادامه این روند تا پایان سال، بازار آهن آلات ایران ممکن است با تغییرات جدی در عرضه و تقاضا مواجه شود.