هر شاخه میلگرد چند متر است؟

میلگرد، این میله های فولادی به ظاهر ساده، ستون فقرات سازه ها را شکل می دهند. شناخت دقیق طول هر شاخه میلگرد نه تنها یک دانستنی مهندسی است، بلکه هنگام خرید و محاسبه وزن، هزینه و میزان نیاز پروژه، به تصمیم گیری های اجرایی سرعت می بخشد. در این راهنما با جزئیات استانداردها و انواع طول شاخه های میلگرد در بازار ایران آشنا می شوی؛ دانشی که اگر مهندس عمران باشی، فروشنده آهن آلات باشی یا صرفا قصد خرید برای پروژه ای کوچک داشته باشی، تو را به فردی دقیق تر و حرفه ای تر بدل خواهد کرد.

طول استاندارد شاخه میلگرد چقدر است؟

در جهان فولاد و سازه، طول استاندارد شاخه های میلگرد معمولا عددی مشخص دارد. در ایران نیز مطابق استاندارد ملی، میلگردها در اندازه ۱۲ متری تولید می شوند. این طول، حاصل یک توافق مهندسی بین کارخانه ها، نظام مهندسی و نیاز پروژه ها است. اگر میلگرد کوتاه تر از این باشد، تعداد وصله های اجرایی افزایش می یابد که کیفیت سازه را کاهش می دهد. اگر طول میلگرد بلندتر باشد، حمل ونقل آن دشوار و پرهزینه خواهد شد. بنابراین عدد ۱۲ متر در دهه های اخیر به عنوان طول استاندارد پذیرفته شده و تقریبا تمام جدول های وزنی و محاسبات خرید بر این اساس طراحی شده اند.

طول شاخه های میلگرد در بازار ایران

در بازار آهن ایران، وقتی از شاخه میلگرد صحبت می شود، ذهن هر فروشنده و مهندس به همان میلگردهای ۱۲ متری معطوف می شود. کارخانه های معتبر کشور نظیر ذوب آهن اصفهان، ظفر بناب یا نیشابور نیز تولیدات خود را در همین طول عرضه می کنند. هرچند برخی فروشگاه ها برای راحتی حمل یا متناسب با سفارش مشتری، خدمات برش به طول های ۶ متری، ۳ متری و حتی کوتاه تر را ارائه می دهند. اما باید دقت کرد که قیمت میلگرد در شاخه های برش خورده معمولا به ازای هر کیلوگرم بیشتر از قیمت شاخه کامل است، چرا که ضایعات برش و هزینه های جانبی در قیمت لحاظ می شود.

چرا طول شاخه میلگردها استاندارد است؟

استاندارد بودن طول میلگردها دلیل ساده ای دارد؛ هر چه اتصال ها و وصله های سازه کمتر باشد، استحکام کلی سازه بیشتر خواهد بود. اگر قرار بود میلگردها با طول های متفاوت و دلخواه عرضه شوند، تیم های اجرایی ناچار به انجام اتصال های متعدد می شدند که هزینه و زمان پروژه را افزایش می دهد. همچنین، حمل ونقل میلگردهای غیراستاندارد در کامیون های باربری دشوارتر بوده و احتمال آسیب و خمیدگی شاخه ها بالا می رود. اینجاست که استانداردها با نگاه به سهولت حمل ونقل، ایمنی، استحکام و بهره وری پروژه ها تدوین می شوند.

رابطه طول و وزن هر شاخه میلگرد

رابطه طول و وزن میلگرد رابطه ای خطی و ساده است. هر چه طول میلگرد بیشتر باشد، وزن آن نیز به همان نسبت افزایش می یابد. اما آنچه وزن را به صورت محسوس تغییر می دهد، قطر میلگرد است. به زبان ساده، اگر طول ثابت باشد (مثلا همان ۱۲ متر) وزن هر شاخه با مجذور قطر آن نسبت مستقیم دارد. به همین دلیل است که مثلا یک میلگرد ۲۰ چهار برابر سنگین تر از میلگرد ۱۰ با همان طول خواهد بود.

اطلاع از طول استاندارد شاخه‌های میلگرد کمک می‌کند تا هنگام استعلام قیمت میلگرد ذوب آهن بتوانید دقیق‌تر میزان مورد نیاز پروژه‌ را محاسبه کنید.

محاسبه وزن شاخه میلگرد بر اساس سایز

وزن هر شاخه میلگرد را می توان با فرمول ساده زیر محاسبه کرد:

وزن میلگرد = طول × وزن واحد طول

و وزن واحد طول نیز از فرمول مهندسی زیر به دست می آید:

وزن واحد طول = (قطر² × ۰.۰۰۶۱۷)

به عنوان مثال وزن یک شاخه ۱۲ متری سایز ۱۲ برابر خواهد بود با:

(۱۲² × ۰.۰۰۶۱۷) × ۱۲ = حدود ۱۰.۵ کیلوگرم

در خرید میلگرد حتما به جدول های استاندارد وزنی مراجعه کن تا میزان دقیق باربری و قیمت را محاسبه کنی.

انواع میلگرد موجود در بازار بر اساس طول

میلگردها تنها در یک قالب عرضه نمی شوند و براساس فرم و طول به دو دسته کلی تقسیم می شوند.

میلگرد شاخه ای

میلگرد شاخه ای همان میلگردهای صاف یا آجدار هستند که به صورت میله هایی به طول ۱۲ متر تولید و بسته بندی می شوند. این نوع میلگرد بیشترین مصرف را در ساختمان سازی دارد و از سایز ۸ تا ۳۲ میلی متر تولید می شود.

میلگرد کلافی

میلگرد کلافی بیشتر برای سایزهای پایین تر (سایزهای ۶ و ۸ و ۱۰) تولید می شود. این میلگرد به دلیل قطر کم، به صورت رول یا کلاف پیچیده شده و وزن هر کلاف معمولا بین ۲ تا ۲.۵ تن است. کلافی بودن حمل ونقل را راحت تر کرده و کاربرد اصلی آن در خاموت سازی و آرماتوربندی های سبک است.

سایزهای مختلف میلگرد و طول شاخه آنها

میلگرد ۸، ۱۰، ۱۲ و طول شاخه

میلگردهای سایز ۸، ۱۰ و ۱۲ در بازار ایران عمدتا به طول ۱۲ متر تولید می شوند. برخی کارخانه ها برای رفاه مشتریان، امکان سفارش برش خورده با طول های مختلف را نیز فراهم کرده اند، اما طول اصلی همان ۱۲ متر است. این سایزها بیشترین مصرف را در فونداسیون و ستون سازی دارند.

میلگرد ۱۴ به بالا و طول استاندارد

میلگردهای سایز ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰ و بالاتر نیز همگی به طول استاندارد ۱۲ متر عرضه می شوند. این سایزها به دلیل وزن بالا در حمل ونقل نیازمند جرثقیل یا لیفتراک هستند و در ستون های اصلی، تیرها و سازه های سنگین کاربرد دارند. لازم به ذکر است که برش این سایزها در کارگاه نیازمند دستگاه برش قدرتمند است.

آیا امکان سفارش میلگرد با طول دلخواه وجود دارد؟

محدودیت ها و شرایط برش میلگرد

هرچند کارخانه ها میلگرد را در طول های استاندارد تولید می کنند، اما بسیاری از بنگاه های فروش آهن امکان برش به طول دلخواه مشتری را فراهم کرده اند. البته باید توجه داشت که هزینه برش و پرتِ ناشی از آن به قیمت نهایی افزوده می شود. همچنین برخی کارخانه ها سفارش تولید با طول های خاص را صرفا در تناژ بالا می پذیرند که برای پروژه های کوچک توجیه اقتصادی ندارد.

تاثیر طول میلگرد بر قیمت خرید

طول شاخه میلگرد مستقیما روی قیمت تاثیرگذار است. هر چه طول شاخه کمتر شود، قیمت واحد وزن میلگرد کمی بالاتر می رود. زیرا هزینه های برش، حمل، بسته بندی و پرت انتهایی در قیمت لحاظ می شود. از سوی دیگر میلگردهای با طول بلندتر (مثلا ۱۴ یا ۱۵ متری) معمولا قیمت بالاتری دارند؛ زیرا تولید آن ها سفارشی بوده و حمل ونقل شان دشوارتر است، همچنین برای محاسبه دقیق هزینه ساخت، علاوه بر شناخت طول میلگردها، بررسی قیمت آهن در بازار روز نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.

سوالات متداول